Guitar điện có khá nhiều chi tiết mà những người mới bắt đầu tìm hiểu thường cảm thấy không quá rõ ràng, nếu như không có một người đi trước dẫn đường. Trong bài viết này chúng tôi chỉ đưa thông tin ở một bộ phận nhỏ nhưng quan trọng của guitar điện là pickup.
Pickup guitar điện là như thế nào
Pickup là một trong những thành phần có đóng góp lớn nhất trong việc tạo ra âm thanh và giai điệu của cây guitar. Các thành phần này cũng là thiết bị gây khó hiểu nhất đối với nhiều người mới. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu sơ qua về khác biệt của hai định dạng pickup phổ biến là single coil và humbuckers.
Pickup là bộ phận bắt các rung động của dây đàn, chuyển thành tín hiệu âm nhạc có thể khuếch đại như các bạn vẫn nghe thấy. Single coil có một hàng lõi từ (nam châm) hình ống trụ, được quấn dây kim loại ( thường sử dụng dây đồng đỏ) có đặc tính tạo ra chất âm vang và sáng.
Pickup single coil ngoài việc khuếch đại âm thanh còn ảnh hưởng đến độ hay của âm nhạc. Những cây đàn mang tính biểu tượng của Fender và chúng là những lựa chọn phổ biến cho vô số thể loại. Các cuộn dây đơn cho âm thanh giống như chuông thủy tinh, ít tập trung vào các tần số tầm trung.
Humbucker pickups
Mặt khác, humbucker sử dụng hai single-coil đặt ở hai pha đối nhau để loại bỏ tiếng hum 60Hz – một phó phẩm của sự nhiễu tần số điện từ (EMI) và nhiễu tần số vô tuyến (RMI), thường gây ra tiếng ồn biểu hiện ở pickup single-coil kiểu vintage. Humbucker thường có đặc tính chắc hơn & dày hơn, nhưng vẫn “yên ắng” khi xuất hiện distortion.
Đối với những nghệ sĩ có những yêu cầu khác biệt cho cây guitar của mình có thể sửa đổi humbucker để đạt đến mục đích mong muốn.
Vậy single coil tốt hơn hay humbucker tốt hơn
Không có câu trả lời khẳng định cho câu hỏi này, mỗi người có sở thích cá nhân riêng từ đó lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất với nhu cầu
Pickup Passive và Active
Pickup Passive
pickup passive có các nam châm và lõi kim loại tạo ra từ trường. Từ trường này bị “nhiễu loạn” bởi các rung động của dây đàn và tạo ra dòng điện, thể hiện các nốt bạn đã đánh – và bạn biết rõ những gì mình thể hiện!
Vậy tại sao lại gọi là pickup passive? Vì pickup này không cần pin (hoặc nguồn điện ngoài) để vận hành. Chỉ cần cắm dây cáp, mở amp, và mọi thứ đã sẵn sàng. Nếu bạn thuộc tuýp người thích tối giản nhưng chất lượng và muốn tránh tình trạng hết pin giữa chừng, thì pickup passive là lựa chọn hoàn hảo!
Pickup passive thường được xem là có tính cơ học – với những tính từ như articulate, âm thanh mở, tác động trở lại, và dynamic được mô tả bởi những người yêu thích pickup này. Không thể phủ nhận, tính biểu đạt và sự sống động của pickup passive đã giúp chúng trở nên thịnh hành với những người thích guitar thuần tuý, mặc dù có không ít nhà sản xuất pickup đã tạo ra nhiều pickup passive nổi tiếng dành cho những thể loại nhạc guitar hiện đại, nặng hơn rất nhiều.
pickup passive không bao giờ tăng dải tần, chỉ giảm dải tần. Quá trình giảm này (còn được gọi là tắt dần) phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại dây, số vòng quấn, loại/độ mạnh của nam châm,… Tất cả yếu tố biến đổi này và có ảnh hưởng sâu hơn đến cấu hình âm thanh của pickup.
Một pikcup gần như hoàn hảo: Không pin, không bảo trì, có âm thanh tuyệt vời thì còn gì để chê. Nhưng còn phụ thuộc vào chất lượng và thiết kế của pickup. Nó thường phát ra tiếng ồn lớn bởi từ trường mạnh (nếu có nhiều dây quấn quá có thể gây nhiễu điện). Dù rằng humbucker được tạo ra nhằm mục đích duy nhất là tiêu biến các yếu tố tạo âm thanh “không được chào đón” này, nhưng chúng vẫn dễ bị rè nếu bạn tăng high-gain/volume hoặc vây quanh là các thiết bị điện.
Pickup Active
Pickup này ít phổ biến hơn so với passive. Về mặt cấu trúc, pickup active theo cùng thiết kế cơ bản của pickup passive: nam châm được quấn bằng dây kim loại. Tuy nhiên, cách xây dựng pickup active là nơi bắt đầu có sự khác biệt.
So với pickup passive, thì pickup active quấn lõi ít hơn. Như đã nhắc ở trên, điều này dẫn đến từ trường yếu hơn và kết quả là output tín hiệu tự nhiên sẽ yếu hơn. Do vậy, để tăng tín hiệu yếu này lên mức có thể sử dụng, pickup active phải dùng đến preamp tích hợp.
Bằng việc đẩy preamp và nhiều filter âm, pickup active sẽ tiếp cho tín hiệu trở kháng thấp “mạnh hơn” một số pickup passive mạnh nhất. Nhưng vì từ trường ban đầu yếu nên pickup active không bị nhiễu tần số điện tử và do vậy, sẽ không gây ra tiếng ồn như pickup passive. Từ trường yếu này cũng có lợi ích là cho phép dây đàn rung tự do hơn, dẫn đến độ ngân và intonation hay hơn. Tín hiệu trở kháng thấp cũng giúp khắc phục tình trạng mất âm treble khi sử dụng dây cáp dài – nên không cần đến buffer.
Pickup active gần đây cũng có nhiều cải tiến về công nghệ hơn. Minh chứng tuyệt vời là pickup Fluence đình đám của Fishman. Thay vì sử dụng phương pháp truyền thống không đồng nhất, pickup Fishman Fluence sử dụng quy trình in bảng mạch hiện đại và lõi pickup nhiều lớp bằng nhiều lõi dây. Điều chắc chắn là sẽ có được những pickup như nhau ở những đợt sản xuất khác nhau bằng phương pháp sản xuất tiên phong này, nhưng những lợi ích chính đi kèm với pickup Fluence nằm ở âm thanh hi-fi, cực kỳ yên tĩnh và có khả năng sở hữu hơn một chất tiếng pickup.
Âm thanh hay. Hiện tại thêm chút vị “cay”. Một trong những tranh cãi phân luồng nhất trên các diễn đàn guitar toàn thế giới liên quan đến âm thanh của pickup active. “Âm thanh quá khô khan”, “Chỉ hay khi dành cho distortion metal!”, và “Pickup active không thể tạo ra chất tiếng cleans” là một số định kiến chung khi mọi người nhắc đến chủ đề này. Chúng tôi xin khẳng định, điều đó hoàn toàn là sai lầm!
Chính xác, pickup active có cấu hình âm thanh khiến chúng thật sự hấp dẫn với nhạc nặng nhưng hãy nhìn vào sự thừa thãi của người chơi khi sử dụng pickup. Các guitarist rock, blues, country, và cả jazz như Dave Gilmour, Greg Koch, Vince Gill, Larry Carlton, và Nate Lopez thường dùng pickup active và không ai than phiền về âm thanh đó. Thực tế, chúng tôi đã tự mình kiểm tra chất tiếng cleans và overdrive bằng pickup active, và kết quả nhận được là hơn cả mong đợi.
Nhược điểm lớn nhất của pickup active là phải cần cung cấp nguồn điện. Trong khi tuổi thọ pin khá lâu (với hàng trăm giờ hoạt động), phải thay pin khá thường xuyên có thể là vấn đề rắc rối đối với một số người, những người không thích bận tâm đến quá nhiều yếu tố. May thay, việc thay pin 9V hiện nay dễ dàng hơn rất nhiều, với ngăn đựng pin ít ốc vít hơn, và dần trở thành tiêu chuẩn chung.
Một điều bạn cần lưu ý là thiết bị bạn sử dụng cùng với pickup passive có thể tạo ra âm thanh khác khi đi qua pickup active. Thật lầm tưởng khi trông đợi pickup active tự tạo được âm thanh hay bằng những bố trí sử dụng với pickup passive – nên lần tới, bạn kiểm tra A/B để nhớ tinh chỉnh theo đúng sở thích của mình.
Ngoài ra, nếu guitar của bạn hiện đang được trang bị cho pickup passive, có thể bạn phải thường xuyên sửa đổi thân đàn để vừa với ngăn đựng pin. Hơn nữa, do trở kháng của pickup active, tất cả các bộ phận mạch trong guitar sẽ cần hoán đổi để có thể tương thích. Quá trình chuyển đổi có thể khá tốn kém, nên cần cân nhắc việc mua đàn có sẵn pickup active để tiết kiệm chi phí.
Giống như mọi vật, không có loại pickup nào là hoàn toàn hoàn hảo. Mỗi loại có ưu điểm,nhược điểm của riêng mình, dựa vào mong muốn và phong cách chơi để bạn chọn lựa sản phẩm phù hợp cho mình mà thôi.